Το άγαλμα βρέθηκε το 1989, από τον Πέτρο Θέµεληκαι την ομάδα του και είναι ένα θαυμάσιο αντίγραφο της Αρτέμιδος "Λαφρίας" ή "Κυναγέτιδος".
Το μαρμάρινο αυτό αντίγραφο που βρέθηκε στη «βίλα της Μεσσήνης» είχε την καλή τύχη ούτε να κλαπεί ούτε να καταστραφεί. Ο σεισμός που έπληξε την περιοχή λίγο μετά το +360, είχε ως αποτέλεσμα να καταρρεύσει η κεραµοσκεπής στέγη του οικήµατος και ύστερα να πέσει το άγαλμα επάνω στα υλικά της και να συντριβεί. Το οίκηµα στο οποίο βρέθηκε το άγαλμα ανήκε σε δημόσιο άνδρα ή ιδιώτη και ήταν πολυτελούς κατασκευής. Το δάπεδο της βόρειας αίθουσας, ήταν στρωμένο µε πλάκες και της δεύτερης, της νότιας, στολισμένο µε ψηφιδωτά και σε κόγχη που βρισκόταν στην έσω επιφάνεια του βόρειου τοίχου του κτιρίου μαζί µε άγαλμα του Έρμη και κάποιου Ρωμαίου αυτοκράτορα ήταν στημένο και το περίφημο άγαλμα της Αρτέμιδος "Λαφρίας" ή "Κυνηγέτιδος" που αποτελεί έργο άριστης διατήρησης και τέχνης.
Αν και το άγαλμα έπαθε "συντριπτικά κατάγματα" και έγινε "δέκα κοµµάτια", αφού συγκολλήθηκε, τού αποδόθηκε ξανά η ακεραιότητά του. Το άγαλμα αυτό των αυτοκρατορικών ρωμαϊκών χρόνων είναι ένα από τα πιο καλά σωζόµενα αντίγραφα της εποχής των «Αντωνίνων», των διαδόχων του αυτοκράτορα Αντωνίνου «Πίου», δηλαδή του «Ευσεβούς», +138/ +161.
Το άγαλμα παριστάνει την θεά να υψώνει το δεξί χέρι της, πάνω από τον αντίστοιχο ώμο για να ανασύρει βέλος από τη φαρέτρα. Στηρίζεται δεξιά σε κορμό δένδρου και κρατάει τόξο, του οποίου το σωζόμενο κάτω άκρο απολήγει σε κεφάλι κύκνου. Τα μαλλιά με ίχνη ωχρού (ξανθού) χρώματος είναι χωρισμένα στη μέση και οδηγούνται με λεπτούς κυματοειδείς πλοκάμους προς τα πίσω, όπου δένονται σε κότσο. Φοράει κοντό χιτώνα και από πάνω ιμάτιο δεμένο στη μέση, καθώς και εμβάδες (=δερμάτινες μπότες). Ο τύπος ονομάστηκε "Λαφρία" με βάση την Αρτέμιδα Λαφρία που εικονίζεται στα ρωμαϊκά νομίσματα των Πατρών.
Το πρωτότυπο ήταν έργου μεγάλου γλύπτη του -4ου αιώνα ενώ η κόμμωση, καθώς και τα χαρακτηριστικά του προσώπου βρίσκουν τα παράλληλά τους σε αντίγραφα και παραλλαγές της Κνιδίας Αφροδίτης του Πραξιτέλη. Η επιφάνεια του σώματος είναι στιλβωμένη και η αξία του έγκειται στην πληρότητά του και την καλή ποιότητα της αντιγραφικής εργασίας του καλλιτέχνη.
Αριστομένης ο Μεσσήνιος
